Zmiany na skórze maluchów, zwłaszcza noworodków, często budzą obawy rodziców. Niemowlęta mają skłonność do różnego rodzaju wysypek i problemów skórnych. Jednak czy na tak młodej skórze może pojawić się również trądzik? To jest możliwe. Zwykle zaczyna się w wieku nastoletnim, ale zdarza się również u najmłodszych. Jak rozpoznać niemowlęcy trądzik i jak sobie z nim radzić?
Spis treści
Kiedy pojawia się trądzik niemowlęcy?
Trądzikowe krostki na twarzy niemowlaka nie są szczególnie rzadkim problemem. W pierwszym miesiącu życia trądzik noworodkowy dotyczy nawet co piątego malucha. U najmniejszych dzieci zmiany pojawiają się najczęściej w okresie między drugim a szóstym tygodniem. Czasami zdarza się nawet, że dziecko rodzi się już z wypryskami na twarzy. Trądzik u noworodka na ogół nie powinien być powodem do obaw, ponieważ rzadko powoduje blizny i zwykle ustępuje samoistnie w ciągu kilku tygodni lub miesięcy.
SPRAWDŹ TEŻ: Trądzik – wszystko, co musisz wiedzieć
Trądzik niemowlęcy jest podobny do trądziku noworodkowego, jednak występuje później, zwykle od 3 do 6 miesiąca. Krostki na twarzy niemowlaka przysparzają więcej problemów, zmiany są często bardziej rozległe i zapalne niż w trądziku noworodkowym. W dodatku u niemowląt zmiany mogą przyjąć bardziej rozwiniętą formę guzków, które mogą zostawić później po sobie ślad. Trądzik niemowlęcy może trwać nawet do drugiego roku życia
Przyczyny trądziku najmłodszych
Dokładne przyczyny powstawania trądziku u noworodków i niemowląt nie zostały do końca wyjaśnione. Uważa się, że kilka czynników może mieć decydujące znaczenie, w tym:
- zwiększone wydzielanie sebum,
- stymulacja gruczołów łojowych przez matczyne lub noworodkowe hormony,
- kolonizacja gruczołów łojowych przez drożdżaki z gatunku Malassezia.
Zwiększoną produkcję sebum w powiększonych gruczołach łojowych noworodków mogą powodować matczyne androgeny dostarczane przez łożysko lub hormony DHEA produkowane w nadmiarze przez korę nadnerczy. Nadprodukcja sebum może prowadzić do zaczopowania gruczołów łojowych i pojawiania się krost u noworodka. Nadnercza stymulują gruczoły łojowe do czasu około 1 roku życia, kiedy to poziom tego hormonu spada.
SPRAWDŹ TEŻ: Trądzik w ciąży. Skąd się bierze i jak go bezpiecznie leczyć?
Inną przyczyną wyprysków na twarzy może być niewłaściwa pielęgnacja. Skóra noworodka i niemowlęcia jest szczególnie wrażliwa i delikatna dlatego stosując wszelkie kremy, oliwki i inne produkty kosmetyczne należy zachować ostrożność. Nie jest wskazane profilaktyczne stosowanie emolientów na zdrową skórę niemowląt, zwłaszcza tych zawierających olej mineralny, ponieważ mogą one doprowadzić do zablokowania porów i powstania wyprysków.
Skóra niemowlęcia nie wymaga złożonej pielęgnacji, dlatego warto ograniczyć ilość kosmetyków do minimum. Jeśli chcemy zapobiec trądzikowi na twarzy niemowlaka, warto stosować produkty o prostym i możliwie naturalnym składzie. Na początek zazwyczaj wystarczy łagodny płyn do mycia, a w razie podrażnień lub suchości dołącz krem ochronny. Skórę twarzy niemowlęcia w ciągu dnia warto też przemywać czystą wodą. Pozostałości mleka czy innych posiłków mogą sprzyjać namnażaniu drobnoustrojów powodujących trądzik.
DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ: Trądzik hormonalny. Objawy, nasilenie, leczenie
Jeśli niemowlę ma wypryski tylko w konkretnym miejscu na twarzy, uważaj też na produkty, które stosujesz u siebie! Krostki u niemowlaka mogą być też spowodowane kosmetykami rodzica, który przytula dziecko do swojej twarzy. Pamiętaj o tym zawsze, kiedy nakładasz swoje ulubione kremy, sera, a nawet makijaż.
Co więcej, nasilenie trądziku może być powodowane przegrzewaniem dziecka. Dobrze jest trzymać się zasady, która mówi, że noworodki i małe niemowlęta ubieramy tylko w jedną warstwę więcej niż siebie. Ciasne opatulenie i za ciepłe ubranie może prowadzić do zbyt mocnego rozgrzania ciała dziecka, przepocenia i wielu innych negatywnych konsekwencji. W wyniku przegrzania na twarzy niemowlaka mogą też pojawić się potówki — przezroczyste pęcherzyki powstałe w wyniku utrudnionego wydzielania potu przez zaczopowane gruczoły.
Jak wygląda trądzik niemowlęcy?
Trądzik może być trudny do rozpoznania u najmłodszych dzieci, ponieważ niektóre problemy skórne wyglądają podobnie. Czerwone plamki i krostki mogą być mylone z AZS, potówkami czy liszajem u niemowlaka. Trądzik niemowlęcy wygląda podobnie jak u nastolatków i dorosłych. Jeśli twoje niemowlę ma trądzik, zmiany zobaczysz zwykle na policzkach i nosie dziecka. Czasem trądzik może również pojawić się na czole, brodzie, skórze głowy, szyi, plecach lub klatce piersiowej malca.
Zazwyczaj u niemowlaka pojawiają się małe zamknięte zaskórniki. Mają one białą barwę, ponieważ są wypełnione łojem i złuszczonymi komórkami naskórka. Zaskórniki otwarte (czarne punkciki), grudki zapalne i większe krosty na twarzy niemowlaka występują rzadziej. Często obserwuje się też przerost gruczołów łojowych, które stają się wyraźnie widoczne.
SPRAWDŹ TEŻ: Trądzik zaskórnikowy. Przyczyny i leczenie
Trądzik może stać się bardziej widoczny, jeśli dziecko płacze. Podobnie jak u dorosłych zmiany mogą być przyczyną dyskomfortu u niemowląt. Szorstkie tkaniny mogą dodatkowo podrażniać zmiany, podobnie jak ślina i inne substancje pozostające na twarzy. Warto wtedy zadbać o miękkie tkaniny i łagodne środki piorące do ubranek dziecka.
SPRAWDŹ TEŻ: Kaszka na czole. Przyczyny, objawy, leczenie
Co stosować na trądzik niemowlęcy?
Trądzik u niemowlaka zwykle znika bez leczenia. Zdarza się jednak, że niektóre dzieci mają trądzik, który utrzymuje się przez miesiące, zamiast zniknąć po kilku tygodniach. Do leczenia tej upartej postaci trądziku niemowlęcego pediatra może przepisać leczniczy krem lub maść, która pomoże usunąć trądzik.
Rada eksperta:
Jeśli zastanawiasz się, czym smarować trądzik niemowlęcy, pamiętaj, że większość dostępnych kosmetyków do skóry trądzikowej nie jest odpowiednia dla niemowląt. Przeciwtrądzikowe płyny do mycia twarzy, żele czy balsamy są najczęściej przeznaczone dla dzieci powyżej 12 roku życia i dorosłych. Skóra niemowlęcia jest bardzo wrażliwa w tak młodym wieku. Używając kosmetyku, który jest zbyt silny, możesz pogorszyć trądzik lub spowodować dodatkowe podrażnienie skóry.
Czekając, aż trądzik ustąpi, możesz zrobić kilka rzeczy, które pomogą skórze i załagodzą podrażnienia. Po pierwsze utrzymuj twarz dziecka w czystości. Codziennie myj buzię malca letnią wodą lub wodą z dodatkiem emolientu. Kontroluj, aby skóra dziecka nie była zbyt długo wilgotna (np. od mleka) lub nie pozostawały na niej zabrudzenia, takie jak np. ślina, wydzielina z nosa czy drobnoustroje chorobotwórcze. W podróży może wykorzystać do przemycia wodę oczyszczającą dla niemowląt.
Do codziennej kąpieli niemowlaka nie musisz używać niczego poza wodą. Raz na jakiś czas lub przy większych zabrudzeniach zastosuj łagodny produkt myjący, najlepiej bez mydła. Szukaj produktów bezzapachowych, bez długiego składu.
Pamiętaj, że kiedy na skórze niemowlaka są krostki, należy obchodzić się z nią szczególnie delikatnie. Po myciu osuszaj skórę, delikatnie dociskając ręcznik. Szorowanie może spowodować podrażnienie i pogorszyć stan skóry. Do twarzy niemowlaka zawsze należy używać czystego, świeżego ręcznika.
UWAGA: Nigdy nie wyciskaj krostek na twarzy niemowlaka. Podrażni to skórę dziecka i może pogorszyć problem.
Na koniec najważniejsze: nie daj się zwariować. Nie nakładaj na zmienioną skórę zbyt dużo maści, kremów i innych produktów. Skóra powinna być przede wszystkim czysta i sucha.
Nie martw się, trądzik minie prędzej czy później, po prostu potrzebuje czasu.